Festivaria

Deel 1 - In 't Witte Paard - 1987

INLEIDING

Als tiener woonde ik in de jaren tachtig in de Frans Broeckaertlaan, op een boogscheut van het Donkmeer. Op zonnige dagen laadde ik soms de kajak op een karretje, en wandelde ermee door camping 'De Donkere Wolk' naar het meer. Naast "t Zicht aan 't Meer' ('t Weiken) startte mijn vast parcours... eerst naar het midden van het meer, daarna langs de toenmalige villa/café `Pretoria' tot volledig achteraan naar de 'Scheve villa' en terug.

Tijdens mijn tochtjes in de zomer van 1987 voltrok zich een wonder. Net voorbij de steiger van de zeilclub, verrees op enkele weken tijd een vlottend podium van 40 op 20 meter met daarop zowaar een decor van 13 meter hoog en op de oever een grote tribune. In augustus, tijdens de repetitieweken, golfde mooie muziek over het water ... "In 't Witte Paard aan het Wolfgangsmeer daar wacht jou 't geluk voor de deur ... en wenkt je toe goede morgen, kom binnen vergeet al je zorgen ...."

OPERETTE AAN HET DONKMEER

Na het succes van de grootschalige theaterproductie 'Freire Pachters' door Parebo (Panta Rhei en Boerenkrijg) naar aanleiding van de jubileumviering 20 jaar Panta Rhei in 1985, nam VVV Donkmeer onder impuls van Camiel Moerman, eerste schepen toerisme en secretaris VVV Donkmeer, contact op met de vrijwilligers van toen. Er werd gevraagd of er naar aanleiding van de viering van het 50-jarig bestaan van VVV Donkmeer een operette aan het meer kon gebracht worden.

Het initiatief werd ondersteund door het gemeentebestuur en in het bijzon­der door toenmalig burgemeester Jan Willy Van Sande. Het Overmeers productieteam werd samengesteld: Dirk Baert (sponsoring en budget) Walter Eeckhout (publiciteitsrealisaties en techniek) Johan Lateir (plateaumeester en regieassistent) Gabriel Six (boekhouding en nevengroepen), Luk Staes (secretariaat en financiën) en Luk Vernimmen (algemene regie). Opvallend, met uitzondering van Gabriel Six, woonden allen in 1987 in de Frans Broeckaertlaan.

De keuze viel al snel op de operette 'In 't Witte Paard'. Op voorstel van Kamiel Moerman werd door Dirk Baert in augustus 1986 een studiereis geor­ganiseerd naar Bregenz (Oostenrijk) aan de Bodensee waar ook producties op een podium op het water plaatsvonden (Bregenzer Festspiele). Er werden tic­kets geboekt voor de operette 'Die Zauberflöte', maar door een zwaar onweer werd de voorstelling afgelast.

Kamiel Moerman, Gabriel Six, Johan Lateir, Luk Staes, Luk Vernimmen, Dirk Baert, Jan Willy Van Sande, Walter Eeckhout

Desondanks was de reis een succes omdat er een kijkje achter de schermen en in de regiekamer kon genomen worden. Zo bleek o.a. dat voor dergelijke pro­ducties zeer veel stroom, dus een elektriciteitscabine, nodig was en werd heel wat kennis opgedaan. Bovendien werden contacten gelegd waaruit later een verbroedering met de stad Bregenz zou volgen.

Op 28 augustus 1987 werd een delegatie met o.a. de Festkapelle uit Bregenz ontvangen in Berlare. Allen werden opgevangen in gastgezinnen waarvan vele in Overmere. Een jaar later, augustus 1988, werd op haar beurt een Berlaarse delegatie gastvrij onthaald in Bregenz.

IN 'T WITTE PAARD

`In 't Witte Paard' werd geschreven door Ralph Benatzky (1884-1957) en kende zijn eerste opvoering in Berlijn in 1930 en verdween niet meer van de planken. Het werd niet minder dan driemaal verfilmd.

Het verhaal verplaatst ons naar het Wolfgangsmeer, in Oostenrijk, vóór de Eerste Wereldoorlog ten tijde van Keizer Frans Joseph I. De waardin van het hotel 'Het Witte Paard', Josepha, wordt bemind door haar oberkelner Leopold, maar heeft bij aanvang enkel oog voor één jaarlijks weerkerende gast.

Allerlei personages bevolken het hotel wat soms tot dolkomische voorvallen leidt maar ook tot ontroerende momenten o.a. bij het verblijf van de Keizer in het hotel waarbij hij de waardin en haar oberkelner weet te verenigen. Het geheel wordt gedragen door talrijke bekende melodieën. 

PODIUM, DECOR EN TRIBUNE

De onderbouw van het podium werd door het leger (de 11de Genie van Burcht) gebouwd met vlotten waarop een plankenvloer gemonteerd werd. Daarop kwam het decor.

Tijdens de reis naar Bregenz werd inspiratie gezocht en gevonden. Het nog steeds bestaande hotel `Gasthof Zur post' in St. Gilgen aan het Wolfgangsmeer diende als model.

Na het maken van de nodige plannen en maquettes, werd het decor samen­gesteld in de gemeenteloodsen, zodat nadien bij de montage aan het meer efficiënt kon gewerkt worden.

Anno 2009
Anno 2009

Er werd ook een tribune gebouwd met een capaciteit van 2 750 toeschouwers en een regiecabine. Verschillende werkgroepen gingen aan de slag: decoront­werp, maquettebouw, elektriciteit, decorbouw, stellingbouw, schilderwerken, vlotten steigers en coulissen, raderboot, omheining en bevlagging,

MUZIKALE UITVOERING, KLANK, BELICHTING

Om praktische reden werd beslist om tijdens de uitvoeringen niet met een live orkest te werken, maar met een professionele klankopname en weergave. Hiervoor werd een beroep gedaan op een 45 muzikanten tellend orkest onder leiding van Paul De Winter en het Iepers Operettegezelschap voor de zang.

Bij de klankweergave moest rekening gehouden worden met de afstand bühne-tribune (23 meter) om het klank vertragingseffect weg te werken, niet evident. Men slaagde er ook in het geluid te laten komen van waar de actie op het podium plaatsvond, een technisch hoogstandje.

ACTEURS, ACTRICES, DANSERS, KOSTUMERING, GRIME, ...

Alle acteurs en actrices (24), danseressen (10), figuranten (180) en andere vrij­willigers werden aangezocht uit de onmiddellijke omgeving van Overmere, bij in totaal 10 toneelverenigingen.

Dat er heel wat komt kijken bij een dergelijke productie, blijkt uit de vele functies en werkgroepen: casting, lichtregie, klankregie, choreografie, kos­tumering (36), grime en kapsels (28), rekwisieten en toneelmeesters (11), plateaumeesters (9). De repetities op het podium startten op donderdag 23 juli.

REGIE

Regisseur Luk Vernimmen koos ervoor om de operette in de juiste tijdgeest (1910) te plaatsen, in plaats van rond de jaren dertig waarin het stuk meestal gespeeld werd. Hij slaagde erin romantiek, dramatiek, spanning en spekta­kel te brengen, vaste ingrediënten die ook later bij Festivaria telkens de basis vormden van de producties. Zo werd het publiek verrast door de speciaal voor de gelegenheid gebouwde raderstoomboot (mét draaiend raderwerk en stoom) de `Erika' die aan het podium aanlegde wat voor onvergetelijke beel­den zorgde.

"In alle producties is timing natuurlijk zeer belangrijk, maar in "t Witte Paard' was het een hele uitdaging. De 'Erika' moest op een bepaald ogenblik aanleggen aan het podium, maar wanneer er veel wind stond werd de boot richting Strijdam (voorkant van het meer) geblazen." legt regisseur Luk Vernimmen uit. 

OMKADERING

Er werd ook samengewerkt met andere verenigingen voor een aantal zaken zoals de biertent, het V.I.P.-dorp, de terreinbewaking, enz. De Heemkundige Kring Overmere droeg haar steentje bij door het onthaal voor haar rekening te nemen.

OPVOERINGEN

De rest is geschiedenis, de generale repetitie op 27/8, betalend en ten voor­dele van 'het Belgisch Werk tegen Kanker' en de 6 opvoeringen (28,29 en 30/8 en 4, 5 en 6/9) werden op alle vlakken, ondanks het mindere weer in het tweede weekend, een overweldigend succes.

Er volgden mooie recensies in de kranten ("Witte Paard weergaloos succes in Overmere",... "Het Witte Paard galoppeert over het meer",...). In totaal zagen ruim 18 000 toeschouwers het openluchtspektakel aan het Donkmeer en werkten er 750 mensen aan mee. Nog vele jaren werden stukken uit 'Het Witte Paard' gezongen in de horecazaken aan het Donkmeer.

Het startschot werd gegeven om er een tweejaarlijks evenement van te maken met als vaste ingrediënten romantiek, dramatiek, spanning en spektakel... Festivaria was geboren. Al snel werden plannen gesmeed voor het volgende stuk... 'The Sound of Music' waarover meer in deel 2.

Hoog tijd voor mij om de kajak terug van onder het stof te halen en mijn tochtjes op het meer te hervatten... de volgende productie, is in 2022 met 'Singin' in the rain'. Voor alle zekerheid neem ik dit keer wel een zwemvest mee want het ambitieuze productieteam kennende verwacht ik, klimaatopwarming of niet, in augustus 2022 zal het donderen en bliksemen op het meer.


Bron tekst: Venster door Bart Joos - © Heemkundige Kring Overmere - Alle rechten voorbehouden