De Drie Wijzen - Driekoningen

In de kerststal mogen ze niet ontbreken: de Wijzen uit het Oosten. Melchior, Caspar en Balthasar brachten goud, mirre en wierook naar het kindje Jezus.  

Mij doet het eerder terugdenken aan mijn kindertijd toen we verkleed als Driekoningen, zingend langs de deuren snoepjes gingen ophalen.

Zing jij dan ook spontaan in stilte mee: 'Drie koooningen, drie koooningen, geef mij nen nieuwen (h)oed. Mijnen ouwen is verslee-eeten, mijn moeder mag 't nie wee-eeten. Mijn vader heeft het geld, op de rooster geteld.'

Van bedelfeest naar kinderfeest

Driekoningen begon in onze regio als een bedelfeest. Net als bij Sint Maarten en Nieuwjaar mochten arme mensen in de koude wintermaanden langs de deuren gaan om te zingen en om voedsel te krijgen. Driekoningen was het laatste bedelfeest van de kersttijd. Pas vanaf de 19de eeuw werd deze traditie een kinderfeest.

Maar wie waren deze mannen nu precies?

Elk jaar op 6 januari wordt hun reis herdacht, maar eigenlijk zijn we er niet zeker van dat het überhaupt een drietal was. In het evangelie staat weliswaar dat ze uit het Oosten kwamen en drie geschenken brachten, maar in andere Bijbelse verhalen kwamen er soms wel twaalf wijzen voor. Het is dus maar een gok, gezien de drie geschenken. Ook hun namen worden niet vermeld; die kregen ze pas later : Melchior, Caspar en Balthasar.

De ons welbekende namen Balthasar, Melchior en Caspar/Gaspar komen voor het eerst voor in een Latijns manuscript uit circa 700 n.C. (nu in Parijs), waar ze verschijnen als Bithisarea, Melchior en Gathaspa. De huidige orthografie ligt vast in de Liber pontificalis Ecclesiae Ravennatis II.2 (vroege 9de eeuw; kritische uitgave in het Corpus Christianorum Continuatio Mediaevalis 199, 2006), waar de auteur Agnellus een beschrijving biedt van een tafereel in de Martinuskerk: 

Balthasar. afkomstig uit Azië. gaf mirre. Balthazar is van middelbare leeftijd en komt uit Azië.

Melchior, afkomstig uit Europa, gaf goud. Melchior een grijsaard (met baard) en de koning van Tarsis van de eilanden (Spanje/Europa). 

Caspar. afkomstig uit Saba (Ethiopië), gaf wierook. 

Dit is opgenomen in het Armeens kindheidsevangelie en in de Legenda Aurea. Vanaf de 15e eeuw verschijnen de koningen, de wijzen of magiërs met verschillende huidskleuren om de werelddelen aan te duiden. Ook vertegenwoordigen zij de koningen van west tot oost en de drie levensfasen. De geschenken hebben meer lading dan alleen van geschenk De Wijzen wisten dat zij Jezus, de Zoon van God zouden zien. De geschenken verwijzen ook naar de positie die Jezus, als Christus, zal aannemen.

Wierook - voor goddelijk - Wierook voor zijn goddelijke status en zijn priesterschap (vandaar dat de katholiek kerk wierook bij de eredienst gebruikt)

Wierook bestaat uit aromatische stoffen die kunnen worden aangestoken en dan een kruidige geur verspreid. De naam komt van wierook: rook om te wijden. Wierook werd al vaker gebruikt als reukoffer (aan de goden) en het hielp bij het verdrijven van rottingslucht (bijvoorbeeld bij het offeren van dieren). 

Ook wierook was een kostbaar offer. omdat het onbetaalbaar was voor de gewone mensen.

Mirre - voor eeuwigdurend Leven (Mirre werd bij de Egyptenaren gebruikt bij het balsemen van overledenen, als symbool van eeuwig leven.)

Mirre is een lekker ruikend gomhars. Na verwerking is het een dikke lichtgele olie met een kruidige en zoete geur, Er bestaan twee soorten mirre. namelijk de bittere mirre (mrr) en de zoete mirre (jahwee). Mirre wordt veel gebruikt in tandpasta eng orgelwater of als smaakstof in levensmiddelen. De toepassing in de mond komt door zijn toepassing bij tandvleesontsteking en mondzweren. maar het heeft ook vele andere toepassingen. zoals bij bronchitis. eczeem. aambeien, verkoudheid enz.

Goud - voor koningschap (heerser)

Ook goud was natuurlijk een kostbaar otter Het wordt ook wel de koning der metalen genoemd.

Bronnen: Bron: 

- De 300 belangrijkste scenes in de Christelijke kunst, 2009 - Jo Claes

- IsGeschiedenis

- Wikipedia